یک کارشناس محیط زیست: ۳۳ درصد ناوگان حمل و نقل عمومی ایران فرسوده است

یک کارشناس سازمان محیط زیست درباره چرایی رفع‌نشدن آلودگی هوای کلانشهرهای ایران، اعلام کرد که نبود جرایم موثر، عدم پیش‌بینی زیرساخت‌های لازم، نبود نظارت بر اجرا و مسیر نادرست تصویب و چند مرجعی بودن مصوبات و قوانین کاهش آلودگی هوا موانع حل نشدن این معضل زیست‌محیطی است.

به گزارش عصرایران؛ نشست مبانی آلودگی هوا و قانون هوای پاک روز گذشته (14 دی ماه 1399) با حضور دانشجویان، کارشناسان، اساتید و فعالان محیط زیست به مدت سه ساعت در فضای مجازی برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این نشست که با حضور همزمان 300 نفر از شرکت‌کنندگان در اسکای روم و پخش زنده همزمان از پلتفرم اینستاگرام همراه بود، در بخش اول معین‌الدینی عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه تهران و اشجعی دبیر کمیته فنی صدور مجوزهای زیست‌محیطی سازمان حفاظت محیط زیست به سخنرانی پرداختند. در بخش دوم نشست شرکت‌کنندگان در نشست سوالاتی را در ارتباط با آلودگی هوای کشور مطرح کردند.

معین‌الدینی عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه تهران، در این نشست مباحثی در خصوص تعاریف مختلف آلودگی هوا، منشا های آلودگی و منابع انتشار آلودگی در کشور و شهر تهران، نقش عوامل جوی در تشدید آلودگی، تاثیرات منفی آلودگی هوا بر سلامت انسان و نقش بخش‌های مختلف از جمله مدیران و شهروندان در رسیدن به هوای پاک و کاهش آلودگی هوا ارائه کرد.

این استاد دانشگاه تهران ضمن تاکید بر مرگ و میرهای سالانه ناشی از آلودگی هوا در جهان و ایران بیان کرد که علیرغم مرگ و میرهای سالانه در اثر آلاینده‌های هوا اقدامات رضایت‌بخشی در سطوح تصمیم‌گیران و مدیران در جهت کاهش آلایندگی هوا گرفته نمی‌شود. به طوریکه سالانه شاهد مرگ زودرس هفت میلیون نفر در جهان بر اثر عارضه‌های ناشی از آلودگی هوا هستیم که این مرگ و میرهای زودرس در ارتباط با التهاب ریه 21 درصد، سکته‌های ناشی از آلودگی هوا 20 درصد، اسکمیک قلبی 34 درصد، بیماری مزمن انسدادی ریه 19 درصد و سرطان ریه 7 درصد هستند.

بر اساس داده‌های موجود، آلاینده‌های گازی منتشرشده از منابع متحرک بیشترین نقش را در آلودگی هوای شهر تهران دارند. در میان منابع متحرک خودروهای سواری در صدر منابع آلاینده قرار داشته و همچنین کامیون‌ها و موتورسیکلت‌ها در رده‌های بعدی آلایندگی هستند، همچنین در خصوص منابع آلاینده ثابت، صنایع در رده نخست و نیروگاه‌ها در رده دوم آلایندگی در شهر تهران هستند.

معین‌الدینی در ادامه نقش شهروندان را در خصوص کاهش آلودگی هوا نیز از فاکتورهای موثر در کنار اقدامات دولتی برشمرده و بیان کرد که آلودگی هوا صرفا یک معادله خطی ساده نیست و اگر به دنبال حل این معضل هستیم علاوه بر مطالبات در جهت اقدامات مدیریتی به سبک و شیوه زندگی شهری و مسئولیت‌پذیری شهروندی خود در خصوص این معظل نیز باید توجه داشته باشیم.

اشجعی در ادامه نشست به مشکلات و چالش‌های ساختاری در خصوص رفع آلودگی هوا پرداخته و بیان کرد که مسئله آلودگی هوا یک موضوع جهانی بوده و توسعه‌یافتگی بیشتر، لزوما منجر به افزایش آلایندگی نمی‌شود. به طوری‌که ایالات متحده آمریکا بر خلاف رشد و توسعه قابل توجه در 34 سال توانسته میزان آلایندگی خود را نیز به میزان 63 درصد کاهش دهد. بنابراین می توان گفت که اگر ما در سطوح مدیریتی و تصمیم‌گیری به این باور و اراده برسیم، آلودگی هوا مشکل حل‌شدنی است.

دبیر کمیته فنی صدور مجوزهای زیست‌محیطی سازمان محیط زیست اشاره کرد که اقداماتی در یک دهه اخیر برای کاهش آلودگی هوا انجام شده است که توانسته موثر واقع شود. از جمله این اقدامات می‌توان به منع تولید موتورسیکلت‌های کاربوراتوری، الزام به تولید سواری‌های یورو۵، راه‌اندازی سامانه یکپارچه معاینه فنی، توزیع بنزین یورو 4 و نوسازی 70 هزار دستگاه تاکسی تا سال 1396 اشاره کرد. با این وجود مشکلاتی که موجب شده آلودگی هوا همچنان به عنوان معظلی امروزه مطرح باشد، عدم ادامه روند اقدامات کاهشی و نوسازی ناوگان‌ها به خصوص در حوزه حمل و نقل عمومی و کامیون‌های فرسوده و همچنین مشکلات ساختاری در قوانین مصوب در زمینه آلودگی هوا است. از جمله مشکلاتی که پیرامون مصوبات و قانون فعلی هوای پاک وجود دارد، می‌توان به چند مرجع بودن، نبود جرایم موثر، عدم پیش‌بینی زیرساخت، نبود نظارت بر اجرا و مسیر نادرست تصویب اشاره کرد.

اشجعی در ادامه به نقش ارگان‌های مختلف در خصوص اجرایی شدن اقدامات کاهش آلودگی هوا اشاره داشته و بیان کرد که بر اساس ماموریت‌های پیش‌بینی‌شده ارگان‌های مذکور عمدتا اقدامات خود در این خصوص را عملیاتی نکرده و همکاری‌های لازم با سازمان حفاطت محیط زیست را در این خصوص ندارند. حتی در برخی موارد ارگان‌ها به هیچ کدام از مسئولیت‌های خود در این خصوص عمل نکرده و متاسفانه سازمان محیط زیست از لحاظ حاکمیتی قدرت لازم برای برخورد با این ارگان‌ها را دارا نیست.
اشجعی وجود وسایل نقلیه

فرسوده را از دلایل مهم آلودگی هوا بر شمرده و بیان کرد که 33 درصد از ناوگان حمل و نقل کشور فرسوده است. در حالیکه یک وسیله نقلیه فرسوده 20 برابر یک خودرو نو آلاینده تولید می‌کند. همچنین از لحاظ سوخت مصرفی، خودروهای فرسوده دو و نیم برابر خودرو‌های نو سوخت مصرف می‌کنند، که این نیز به نوبه خود به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر آلودگی هوا تاثیر می‌گذارد، بنابراین برای اینکه بتوانیم شهروندان را برای تعویض خودرو و اسقاط کردن آنها ترغیب کنیم باید مشکلات آنها در این راستا حل شود. چون در حال حاضر گواهی‌های اسقاط عملا بازار مصرفی نداشته و در قیاس با خودروهای فرسوده دارای قیمت بسیار کمتری هستند.

این کارشناس سامان محیط زیست در پایان از خلاهای قانونی موجود در خصوص رفع مشکلات آلودگی هوا مواردی را مطرح و بیان کرد که علاقه‌مندان به مباحث مطرح شده و اطلاع از اقدامات دبیرخانه کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا می‌توانند از سایت سازمان حفاظت محیط زیست به گزارشات دبیرخانه دسترسی داشته باشند. همچنین مصوبات صورت‌گرفته در این خصوص نیز قابل دسترسی است.

در بخش پرسش و پاسخ نیز مسائلی در خصوص مصرف مازوت، تبصره قانون هوای پاک در بکارگیری کارشناسان محیط زیست، چارت درسی رشته‌های محیط زیست، لزوم تمرکززدایی از تهران و عدم اقدام دولت در این خصوص، دلایل تشدید آلودگی هوا در صورت وجود منع ترددها، پرداخت خسارت صنایع و تخصیص آن به صندوق ملی محیط زیست و افزایش NOx و SO2 در هوای تهران سوالاتی مطرح شده و سخنرانان به ارایه توضیحاتی در این خصوص پرداختند.

شایان ذکر است این نشست به همت موسسه بوم‌شناسان توسعه پایدار وادی، انجمن علمی محیط زیست دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی و تربیت مدرس، باشگاه دانشجویان حامی محیط زیست و منابع طبیعی، اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی محیط زیست ایران و کانون های محیط زیست دانشگاه شهید بهشتی و علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شده و از تمامی تشکل‌های دانشجویی در برگزاری ادامه این نشست‌ها دعوت به عمل می‌آورد.

لینک کوتاه: asriran.com/003Chd

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: آلودگی هوا محیط زیست دانشگاه کاهش آلودگی هوا هوای پاک ارگان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۵۷۱۲۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اهداف فولاد مبارکه در زمینه کاهش حوادث بسیار متعالی است

در یکی دیگر از سلسله‌برنامه‌های رادیو فولاد، حسین مدرسی‌فر،مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست به سؤالات مجری این برنامه پاسخ داد. ماحصل گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید. - اخبار بازار -

درباره مدیریت بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست توضیح دهید.

مدیریت بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست از 3 واحد تشکیل شده است: 1- واحد ایمنی بهداشت حرفه‌ای و آتش‌نشانی؛ 2- واحد طب کار و درمان؛ 3- واحد محیط‌زیست.

واحد ایمنی و بهداشت حرفه‌ای و آتش‌نشانی: قسمت ایمنی متشکل از بازرسان و کارشناسان ایمنی است و با استفاده از سیستم‌های ایمنی موجود در شرکت نظیر سیستم‌های ثبت یافته‌های ایمنی، تدوین دستورالعمل‌ها و گردشکارهای موردنیاز و بازرسی‌های روزانه و موردی از فعالیت‌های دارای ریسک ایمنی بالا، در تلاش است تا با هدف حفظ و صیانت از نیروی کار در همه رده‌ها، از وقوع حوادث پیشگیری کند. واحد بهداشت حرفه‌ای و ارگونومی به شناسایی و ارزیابی عوامل زیان‌آور محیط کار ازجمله عوامل فیزیکی (همانند صدای بلند و ناخوشایند) و عوامل شیمیایی (همچون انواع حلال‌ها) می‌پردازد و با همکاری نواحی تولیدی، اقدامات کنترلی مقتضی را تعریف می‌کند.

واحد آتش‌نشانی دو رویکرد کلی دارد. رویکرد پیشگیرانه با بازرسی‌های روزانه از سایت، واحدهای مختلف شرکت و عوامل دارای ریسک آتش‌نشانی صورت می‌گیرد و گزارش‌های مربوطه به نواحی ارسال می‌گردد. در همین رویکرد، بازرسی از سیستم‌های اعلام اطفای حریق موجود در بخش‌های دارای ریسک آتش‌سوزی و حصول اطمینان از آماده‌به‌کاری این تجهیزات، در دستور کار قرار دارد. در رویکرد دیگر، واکنش به شرایط اضطراری گنجانده می‌شود که شامل برگزاری مانورها و تمرین‌های مداوم تیم آتش‌نشانی به‌منظور اطمینان از عملکرد صحیح شرکت در این‌گونه شرایط است. آتش‌نشانی فولاد مبارکه در 4 شیفت به‌صورت 24ساعته آماده‌به‌کاری خود را برای کنترل آتش‌سوزی و پیشگیری از خسارات حفظ می‌کند و در کنار نیروهای اورژانس (زیرمجموعه‌های مرکز طب کار و درمان) در عملیات امدادی حضور دارد.

واحد طب کار و درمان: این واحد با هدف حفظ سلامتی کارکنان و ارائه خدمات درمانی به کارکنان و خانواده‌های ایشان فعالیت می‌کند. کارکنان شرکت حداقل سالی یک مرتبه مورد معاینات ادواری قرار می‌گیرند و ضمن ارزیابی شاخص‌های سلامتی‌شان، تناسب شغلی کارکنان پایش می‌شود. مشابه این معاینات، معاینات بدو استخدام است که هدف آن حصول اطمینان از تأمین نیروی کار سالم متناسب با نیازهای سازمان است.

واحد اورژانس در کنار واحد آتش‌نشانی به مأموریت‌های امداد و نجات اعزام می‌شود و پیگیری‌های ثانویه افراد حادثه‌دیده را دنبال می‌کند. اورژانس فولاد مبارکه پاسخ‌گوی مراجعات حضوری کارکنان نیز هست و در کنار آن در بخش درمان، علاوه بر کارکنان، به خانواده‌های ایشان در چهارچوب قراردادهای بیمه‌ای با مراکز تشخیصی و درمانی در استان، خدمات‌رسانی می‌شود.

واحد محیط‌زیست و بهداشت محیط: واحد بهداشت محیط در زمینه مباحث مربوط به مواد غذایی، آب آشامیدنی، مواد شوینده، نحوه طبخ و توزیع غذا فعالیت دارد. در این واحد مواد غذایی مصرفی شرکت، از خط تولید تأمین‌کنندگان تا مراکز طبخ و پس از آن، در فرایند طبخ و توزیع غذا، در راستای اطمینان از عملکرد مطابق با دستورالعمل‌ها، مورد بازرسی قرار می‌گیرند. مباحث مربوط به سردخانه‌ها، حمل‌ونقل مواد غذایی، آب آشامیدنی، رختکن‌ها، شست‌و‍‌شوی لباس‌ها، جمع‌آوری پسماند مواد غذایی و انتخاب مواد شوینده سطوح، همگی در دستور کار بازرسی‌های واحد بهداشت محیط قرار می‌گیرد. مهم‌ترین وظیفه این واحد معطوف به محیط‌زیست شرکت است که شامل کنترل آلودگی هوا، آلودگی خاک، آلودگی آب و در کل مدیریت و کنترل آلاینده‌های محیط‌زیست است. این مدیریت بر اساس مجموعه استانداردهای خانواده ایزو 14000 فعالیت می‌کند. گردوغبار سطح مجتمع و همچنین خروجی کلیه دودکش‌ها تحت پایش آنلاین این واحد قرار دارد. پروژه‌های اصلاحی موردنیاز نیز برای کاهش بار آلاینده‌ها تحت نظر این واحد تعریف و در دستور کار قرار می‌گیرد. همه این اقدامات انجام می‌شود تا بتوانیم در محیطی ایمن و به دور از خطر، محصولات شرکت را سازگار با محیط‌زیست تولید کنیم. یکی از دستاوردهای شاخص این واحد در سال گذشته، ثبت بهترین عملکرد در شاخص تکرار و شدت حوادث از ابتدای بهره‌برداری تاکنون است.

سال گذشته حوزه‌های تمرکز ایمنی چگونه پیش‌بینی شده بود که ما را به بهترین شاخص عملکرد برساند؟

این حوزه‌های تمرکز فقط مربوط به سال گذشته نبوده و یک برنامه سیزده‌ساله در این مسیر، نقشه راه بوده است. امسال سومین سال از برنامه پنج‌ساله سوم فولاد مبارکه را به یاری خداوند طی خواهیم کرد. اقدامات و پروژه‌هایی که در راستای این برنامه‌ها و با یاری کلیه سطوح سازمان صورت پذیرفت، باعث دست‌یابی به این اعداد گردید.

 شاخص ضریب تکرار حوادث به عدد 0.813 و شدت حوادث هم به 0.01 رسیده است. با توجه به کاهش قابل‌توجه این شاخص‌ها، آیا امسال  می‌توان شاخص‌های بهتری ثبت کرد؟

اهدافی که در فولاد مبارکه در این راستا تعریف گردیده بسیار متعالی است. جهت‌گیری ما این است که بتوانیم به حادثه صفر برسیم و این محقق نمی‌شود، مگر اینکه همه با هم در این راستا گام برداریم. از تمام همکارانم در فولاد مبارکه تشکر می‌کنم که به ما کمک کرده‌اند تا برنامه‌هایمان محقق شود. برای رسیدن به اهداف ما در 4 حوزه به‌صورت ویژه کار می‌کنیم: رهبری و فرهنگ ایمنی، مدیریت ایمنی شغلی، مدیریت سلامت شغلی و مدیریت ایمنی فرایند. مدیریت ایمنی فرایند یک سیستم مدیریتی جدید ایمنی در دنیاست که 3 سال روی آن کار کرده‌ایم و در سال جاری مستقر می‌شود و توسط ممیزین خارجی صحه‌گذاری خواهد شد. خبر خوش دیگر اینکه با اتفاقات خوبی که سال گذشته رقم خورد، ما در 4 جایزه انجمن جهانی فولاد شرکت خواهیم کرد. در مقوله ایمنی و با توجه به وضعیت موجود پیش‌بینی می‌کنیم بتوانیم رتبه برتر دنیا را کسب کنیم.

چه نقاط ضعفی باعث شده این شاخص‌ها به صفر نرسد؟

 رفتارها و اعمالی که متأسفانه برخی اوقات همکاران انجام می‌دهند تبدیل به پاشنه آشیل ما در رسیدن به هدف حادثه صفر شده است. این رفتارها بیش از 95 درصد از علل حوادث ما را تشکیل می‌دهد. به‌عنوان مثال، عدم رعایت یک دستورالعمل یا نادیده گرفتن ریسک‌های فعالیت موقع انجام یک کار تیمی، گوشه‌ای از این اعمال و رفتارهای ناایمن است.

مطالبات ایمنی چگونه در واحدها پیاده‌سازی می‌شود؟

در گردهمایی روز 5 اردیبهشت که کارگران و مدیران در دیدار با رهبر انقلاب داشتند 4 موردی که ایشان بر آن تأکید داشتند شامل امنیت شغلی کارکنان، ایمنی، سلامت و توانمندسازی کارکنان بود. از این 4 مورد 2 حوزه جزو وظایف اصلی واحد HSE است و در سایر موارد نیز نقش این واحد پررنگ است. ما بر این اساس و همچنین بر اساس صحبت‌های مدیرعامل در اولین جلسه ارتقای ایمنی فولاد مبارکه در سال جاری (فروردین‌ماه) اقدامات خود را تعریف می‌کنیم و بر اساس برنامه پنج‌ساله پیش خواهیم رفت. اولین اقدام مربوط به جلسات سه‌دقیقه‌ای با مشارکت کارکنان است. بدین منظور برای اولین بار دوره بین‌المللی IOSH را برای سرپرستان شیفت برگزار می‌کنیم که جهت‌گیری فنی دارد و 300 تا400 نفر در طی آن آموزش خواهند دید. انتظار می‌رود پس از آن، موارد ایمنی‌ای که در شرح وظایف مسئولین شیفت قرار دارد به نحو مطلوب‌تری رخ دهد. موضوع بعدی چگونگی رسیدن به هدف حادثه صفر است که باید با معاونت‌ها و واحدهای مختلف پیش برود و به هدفی همگانی در سطح سازمان تبدیل شود. به‌علاوه پروژه‌هایی که در قالب PSM یعنی مدل ایمنی فرایند داشتیم نیز امسال استقرار پیدا خواهند کرد.

برای پیش‌بینی پذیری فرسودگی شغلی کارکنان چه مواردی را در دستور کار دارید؟

مدیریت سلامت شغلی یکی از ارکان جهت‌گیری‌های ما در HSE است و برای رسیدن به این موضوع، همه کارکنان حداقل سالی یک مرتبه معاینات طب کار را انجام می‌دهند و در صورت نیاز مراقبت‌های ویژه برای ایشان اعمال می‌شود.

پیاده‌سازی طرح ایمنی روانی به کجا رسیده است؟

این یک موضوع جدید در دنیاست. ایمنی روانی یعنی افراد بدون ترس از دیگران بتوانند مشکلاتشان را در زمینه کاری بازگو کنند و به‌راحتی از ریسک‌های کاری حرف بزنند. برای این کار ابتدا باید زیرساخت‌هایی آماده شود که در سال گذشته مواردی همچون آماده‌سازی مدل و دستورالعمل‌ها صورت پذیرفت. امسال هم گروه‌های هدف آموزش خواهند دید و این مباحث در سطح سازمان جاری خواهد شد.

راهکارهای شرکت برای تولید فولاد سبز چیست؟

 نهم اردیبهشت مصادف با روز جهانی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی بود و شعار امسال سازمان جهانی کار (ILO) با عنوان «اطمینان از ایمنی و سلامت محیط کار در شرایط تغییرات اقلیمی» در فولاد مبارکه هم‌راستا با مباحث محیط‌زیستی است. در مورد eco process فرایندهای ما باید دوستدار محیط‌زیست باشد، یعنی زمانی که فرایندها طراحی می‌شوند حتماً موارد محیط‌زیستی در آن‌ها لحاظ شود و از عدم آسیب‌رسانی آن‌ها به محیط‌زیست اطمینان حاصل گردد. بزرگ‌ترین پروژه‌های فولاد مبارکه در سال جاری پروژه‌های محیط‌زیستی است که نشان‌دهنده اهتمام فولاد مبارکه در این زمینه است. در بحث eco product که به کاهش کربن می‌پردازد، پروژه‌هایی در فولاد مبارکه آغاز شده که وضعیت موجود و فرایندهای فعالی را به تولید با حداقل مقدار کربن سوق خواهد داد و تا سال 2050 هم‌زمان با جهت‌گیری دنیا ما نیز به کربن صفر خواهیم رسید.